تبیین نقش امیر مؤمنان(ع) در ماجرای قتل عثمان با رویکرد تطبیقی بر اساس منابع متقدم

هریک از مورخین متقدم براساس باورهای خویش به گزارش وقایع صدر اسلام پرداخته ­اند. یکی ازآن حوادث، قتل خلیفه سوم است که پدیدآمدن عثمانیه را درپی داشت. باتوجه به گزارشهای مختلفِ قتل عثمان ونقش امیرالمومنین(ع)، پژوهش درصدد پاسخ به این مسأله است که اختلاف گزارش در این ماجرا ناشی از چیست؟ اهمیت مسأله از این جهت است که بررسی زمینه، اصل و پیامد‏ حادثه، مشخص می­کند که­هر مورخی باچه پیش­زمینه­ای به طرح ماجرا پرداخته­است. نتیجه­ی پژوهش حاضر این است­که گزارش ابن­سعد باارائه تصویر مظلوم مقدس ازخلیفه، حاکی ازتعصب سنی­گری اوست. بلاذری باذکر حق­بودن شورش، تمایل خود به شیعه را بازگو می­کند. از وصف بی­کفایتی خلیفه و بی­طرفی امام(ع) نیز می­توان به تشیع معتدل یعقوبی پی­برد. طبری اگرچه سنی است ولی امام را به شدت پی­گیر حفظ­ِجان خلیفه می­داند و سرانجام گزارش مسعودی نشانگر علایق شیعی اوست که باتکیه به مردمی­بودن شورش و تلاش امام(ع) برای حفظ جان خلیفه ترسیم می­شود.